رویکردها به کثرت ادیان و مذاهب

نویسنده

حسین سیاح گرجی

چکیده مقاله:

به درازنای تاریخ چهار رویکرد کلی‏ پیرامون گوناگونی و کثرت ادیان و مذاهب وجود داشته است: ابطال‌گرایی،[1] انحصارگرایی،[2] شمول‌گرایی[3] و کثرت‌گرایی.[4] در رویکرد به گوناگونی ادیان، ابطال‌گرایی و انحصارگرایی، باطل، ولی شمول‌گرایی در حقانیت و کثرت‌گرایی در نجات پذیرفته است؛ اگرچه چند و چون آموزه‌ها و گزاره‌های ادیان دیگر با اسلام قیاس‌کردنی نیست، ولی به هر روی جملگی دربر دارنده حقیقت است؛ حتی چنانچه دگرگونی (تحریف) ادیان پیشین را بپذیریم، باز بی‌گمان در ادیان پیشین حقیقتهایی نهفته است؛ پس شمول‌گرایی در حقانیت اندیشه استواری است. در موضوع نجات نیز اسلام نه تنها انحصارگرا نیست، بلکه پیروان ادیان دیگر را، با شرطهایی، رستگار می‌داند. کثرت‌گرایی (پلورالیسم) از موضوعهای مهم فلسفی‏ دوران معاصر است که به حوزه‌های متعددی همچون دین، سیاست، فرهنگ، جامعه‌شناسی، اخلاق و ... تسرّی‏ یافته است. در این میان کثرت‌گرایی دینی، که نخستین بار در آرای جان هیک، فیلسوف معاصر مطرح گردید، اهمیتی ویژه‌‏ دارد. اگر نیک بنگریم، می‌بینیم که کثرت‌گرایی دینی با بیشتر مبحثهای مربوط به فلسفه دین ـ همچون هرمنوتیک، تجربه دینی‏ و تجربه عرفانی، معرفت‌شناسی دینی، زبان دین، معنا‌داری و اثبات‌پذیری‏ گزاره‌های دین، گوهر و صدف دین، شکاکیت و نسبی‌گرایی و ... ـ ارتباط دارد و این مبحثها، با یکدیگر درهم‌ تنیدگی‏ شگفت‌انگیزی‏ دارند. [1]. Rendernullism [2]. Exclusivism [3]. Inclusivism [4]. Pluralism

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رویکردها به تکثر ادیان

This article has no abstract.

متن کامل

شیخ محمود شبستری و مسئلۀ کثرت ادیان

سنجش، تأیید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصرگرایی 4شمول گرایی 5 یا کثرت گرایی 6 دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزۀ فلسفۀ دین و کلام جدید به شمارمی آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزشداوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی ازمتأملان و عارفان شهیر ایرانی اسلامی نسبت به مقولۀ کثرت ادیان است و می کوشد تا پرده از چهرۀ رأیخاص وی دربارۀ این مقولۀ مهم بردارد....

متن کامل

حجاب در ملل، ادیان و مذاهب

در این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهایت تفاوت اساسی حجاب اسلامی با حجاب ادیان دیگر ،مشخص شده است.

متن کامل